Κέρκυρα - The island of Corfu

κείμενο - φωτογραφίες, text - photos: Babis Pavlopoulos, iconstravel photography

γλώσσες, languages: Ελληνικά, English

Αρχικά μερικά πράγματα που χρειάζεται ή δεν χρειάζεται να ξέρει κάποιος για το νησί. Η Κέρκυρα είναι ένα πραγματικά μεγάλο νησί, οι Κερκυραίοι είναι πολύ ευγενικοί τουλάχιστον όσοι εμπλέκονται με τον τουρισμό, δεν κλαδεύουν ποτέ τις ελιές τους οι οποίες έχουν δημιουργήσει ανήλιαγα δάση, αφήνουν τα λιόπανα απλωμένα στο λιοστάσι όλο το χρόνο, το Λιστόν δεν είναι των ληστών, το internet πάει και έρχεται όλη την ώρα ακόμα και το σταθερό, δεν θα κεράσουν ποτέ τίποτα στις ταβέρνες οι οποίες είναι σχετικά ακριβές, για να βρεις ένα νησιώτικο λιμανάκι να κάνεις βόλτα και να φας δίπλα στη θάλασσα πρέπει να ταξιδέψεις ως την Κασσιόπη, το parking είναι φθηνό, τα καράβια από την Ηγουμενίτσα πηγαινοέρχονται σαν τα τρόλεϊ στην Αθήνα, οι παραλίες δεν φαίνονται εκτός αν φθάσεις να πέσεις μέσα στη θάλασσα καθώς μεγάλο μήκος της ακτογραμμής έχει από χρόνια καταληφθεί από τεράστια ξενοδοχεία all inclusive εκτός του ότι όπως ήδη αναφέρθηκε οι παραθαλάσσιοι οικισμοί σπανίζουν επιδεικτικά, το οδικό δίκτυο είναι από τα πιο πλούσια που μπορείς να βρει κανείς σε ένα τόπο αλλά σπάνια περνάει κοντά στη θάλασσα, το καλοκαίρι κατοικείται από Άγγλους και Ιταλούς, ο Πέλεκας έχει χάσει κάθε ίχνος της ταυτότητάς του, ενώ η πόλη της Κέρκυρας αποτελεί μία κατηγορία μόνη της στην Ελλάδα για πολλούς λόγους και για κάποιους από αυτούς ανήκει στον κατάλογο της UNESCO.

Παλαιά πόλη, πλατεία Liston, ξεκίνησε να χτίζεται το 1807 στα πρότυπα της rue de Rivoli, στο Παρίσι. Το Liston είναι ενετική λέξη που με την πάροδο των χρόνων πήρε τη σημασία "κεντρικός χώρος για περίπατο".

Old city, Liston square, begun in 1807, and inspired by the plan of the rue de Rivoli, Paris. This is a Venetian word, which in the course of the time took the meaning of "central place for walks".

Παλιά πόλη, κεντρικός δρόμος.

Old city, one of the main streets.

Η Κέρκυρα είχε την τύχη να αποτύχουν οι πολιορκίες των Τούρκων (1430, 1537, 1571,1573, 1716) και ποτέ να μην καταληφθεί από αυτούς. Όχι ότι οι Ενετοί που την κατείχαν για 400 χρόνια ήταν πολύ καλύτεροι από αυτούς, αλλά με αυτό τον τρόπο κατάφερε να αναπτυχθεί σαν μία κανονική ευρωπαϊκή πόλη. Φυσικά μιλάμε για την πόλη της Κέρκυρας, γιατί στην ενδοχώρα η κατάσταση επί αιώνες ήταν στα όρια του φεουδαρχικού συστήματος. Μετά λοιπόν την πρώτη πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους σταυροφόρους που αφού κατάλαβαν ότι ήταν αδύνατον να ανακτήσουν τους Άγιους Τόπους στράφηκαν στη Βυζαντινή πρωτεύουσα που είχε πιο πολύ πλιάτσικο και βόλευε καλύτερα τα σχέδια των Ενετών, η Κέρκυρα βρέθηκε για πρώτη φορά στα χέρια των τελευταίων ως το 1214. Ακολούθησε η προσάρτηση στο βυζαντινό Δεσποτάτο της Ηπείρου ως το 1267 και μετά οι Anjou (γνωστοί στα Ελληνικά ως Ανδεγαυοί!) για 120 χρόνια. Το 1386 περνά με τη θέλησή της και πάλι κάτω από την κυριαρχία των Ενετών. Οι τελευταίοι έμειναν εδώ ως την πτώση της Γαληνοτάτης αυτοκρατορίας τους το 1797. Μετά ήρθαν για δύο χρόνια οι Γάλλοι δημοκρατικοί και μετά από μία ιδιαίτερα σύντομη Ρωσσοτουρκική (!) κατοχή, το νησί αποτέλεσε μέρος ανεξάρτητου κράτους με την ονομασία Επτάνησος Πολιτεία, το οποίο επιβίωσε για επτά χρόνια. Το 1807 ξαναπερνά στους Γάλλους για άλλα επτά χρόνια, μοναρχικούς αυτή τη φορά που έχτισαν και το Λιστόν και μετά στους Άγγλους οι οποίοι έμειναν ως το 1864 και την ενθρόνιση του Γεωργίου του Α΄, στον οποίο έκαναν δώρο τα Επτάνησα. Κάπως έτσι η Κέρκυρα έγινε μέρος του Ελληνικού κράτους. Έτσι όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, τουλάχιστον η πόλη ακολούθησε την πορεία των ευρωπαϊκών πόλεων ως προς την εξέλιξή της, κάτι που μαρτυρούν και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που ευτυχώς την χαρακτηρίζουν ακόμα.

Παλιά πόλη, το Παλιό Φρούριο, άποψη από νοτιοδυτικά.

Old city, the Old Frort, view from the southwest.

Παλιά πόλη, το Νέο Φρούριο (16ος αιώνας), άποψη από τα ανατολικά.

Old city, the New Fort (16th Century), view from the east.

Η αρχαία Κέρκυρα ή Χερσούπολη, βρισκόταν στην περιοχή του Μον Ρεπό και καταστράφηκε από τους Γότθους περίπου τον 6^ο αιώνα μΧ. Τότε μεταφέρθηκε στην χερσόνησο την οποία σήμερα καταλαμβάνει το Παλιό Φρούριο της πόλης. Όταν πέρασε στα χέρια των Ενετών η πόλη είχε ήδη αρχίσει να επεκτείνεται εκτός των τειχών της χερσονήσου η οποία μετατράπηκε σε νησί ώστε να οχυρωθεί καλύτερα το κάστρο. Αρχικά η πόλη ήταν ατείχιστη και οργανωμένη σε πυρήνες. Σε επόμενο στάδιο χτίστηκαν οι κύριες οδοί που ένωναν τους αρχικούς πυρήνες (κατά το μεσαιωνικό σύστημα a borgo) και στην πορεία δημιουργήθηκε ένα ενιαίο σύνολο το οποίο και τειχίστηκε τον 16^ο αιώνα. Στο μεταξύ οι Ενετοί διέταξαν το γκρέμισμα όλων των κτισμάτων που βρίσκονταν στο χώρο της Σπιανάδας για την καλύτερη αμυντική οργάνωση του Παλιού Φρουρίου, αλλά και για να βρουν οικοδομικό υλικό για το νέο φρούριο στην άλλη πλευρά της πόλης. Έτσι η πόλη ουσιαστικά αναπτύχθηκε ανάμεσα στα δύο φρούρια και μέσα στα τείχη της, σήμερα γκρεμισμένα. Οπότε η μόνη επιλογή που είχε ήταν να αναπτυχθεί σε ύψος, κάτι που διαπιστώνει ο επισκέπτης με την πρώτη ματιά. Φυσικά τα κτήρια δεν είναι όλα της ενετικής περιόδου καθώς πολλά ανήκουν στην περίοδο της Αγγλοκρατίας. Η ισχυρότερη ανάμνηση από την Γαλλική κατοχή είναι βέβαια το Liston, ο πεζόδρομος/πλατεία με τις καμάρες.

Άποψη της παλιά πόλης από το Νέο Φρούριο προς το παλιό. Αριστερά η παλαιότερη συνοικία της πόλης, το Καμπιέλο και στο βάθος το Παλιό Φρούριο. Διακρίνεται και το καμπαναριό του Αγίου Σπυρίδωνα.

Total view of the old city from the New Fort to the Old Fort. On the right, the oldest neighborhood of the city, Kampielo, is discerned, in the middle the Old Fort dominates the place.

Από την άλλη το 70% περίπου των κτηρίων της πόλης που ανήκουν στην περίοδο πριν τις αρχές του 19^ου αιώνα έχουν δεχθεί επεμβάσεις και προσθήκες, συχνά καθ’ ύψος. Οι επαναλαμβανόμενες όψεις των πολυόροφων κτηρίων δημιουργούν ένα ενιαίο σύνολο, πιθανώς ο κυριότερος λόγος για την εγγραφή της πόλης στον κατάλογο της UNESCO. Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω της μεσαιωνικής πολεοδομικής οργάνωσης με τους ιδιαίτερα στενούς δρόμους οι όψεις των κτηρίων παραμένουν απλές στα ανώτερα, σε αντίθεση με τα ισόγεια που οργανώνονται με στοές και στοιχεία διακόσμησης, όπως περίτεχνες πορτοσιές, εξέχοντες θολίτες στα τόξα, ανάγλυφες κεφαλές και οι παλαιότερες κατασκευές με εξώστες άνωθεν των τοξοστοιχιών. Ο προσεκτικός επισκέπτης θα ανακαλύψει να αναγράφονται χρονολογίες ακόμα και του 17^ου αιώνα, αν και όπως είπαμε λίγα κτήρια σώζονται ατόφια από την ενετοκρατία (βλ εικόνες). Πιθανώς το πιο χαρακτηριστικό είναι η λότζα (loggia nobili) στην πλατεία Θεάτρου, κτήριο του 1663/91, σήμερα με έναν επιπλέον όροφο.

Παλιά πόλη, αρχοντικό Ρίκκι. Πρόκειται για αρχοντικό της Ενετοκρατίας, αρχικά διώροφο (17ος αιώνας). 

Από τον εξώστη του αρχοντικού οι ενετοί άρχοντες παρακολουθούσαν τις κονταρομαχίες που γίνονταν στον δρόμο έμπροσθεν.

Old city, Rikki mansion. This is a Venetian building, originally a two-storey construction (17th Century).

The Venetian nobles were standing on the balcony, watching the jousting on this street. 

Παλιά πόλη, αρχοντικό Κομπίτσι, θύρωμα. Πρόκειται για κτήριο του 1680 το οποίο ανακαινίστηκε το 1728 όπως αναγράφεται στην επιγραφή άνωθεν του τόξου.

Old city, the door-head of Cobitsi mansion, richly decorated. According to the inscription the mansion was built in 1680 and was renovated in 1728.

Παλιά πόλη, οδός Νικ. Θεοτόκη, σειρά κατοικιών με στοά, ένα από τα λίγα σωζόμενα παραδείγματα ομοιόμορφης οργάνωση όψεων επί Ενετοκρατίας.

Old city, Nik. Theotoki str, a series of residences with an arcade on the ground level. This is a rare surviving example since the Venetian period of homogeneous arrangement facades. 

Παλιά πόλη, οικία ενετικής περιόδου χωρίς προσθήκες. Φέρει σε εντοιχισμένη πλάκα την χρονολογία 1729.

Old city, Venetian residence without additions. On the built-in inscription the date 1729 can be found.

Όμως ο επισκέπτης δεν πρέπει να μείνει μόνο στους κυρίως και συνάμα πολυσύχναστους δρόμους, Νικηφόρου Θεοτόκη, Λιστόν κλπ, αλλά πρέπει να κάνει τη βόλτα του και στο Καμπιέλο, την παλαιότερη συνοικία της πόλης, βόρεια του κέντρου, αλλά και στην περιοχή νότια αυτού, περιοχές μη τουριστικές χωρίς σουβενιρομάγαζα, εστιατόρια και καφέ.

Άλλο χαρακτηριστικό της πόλης είναι οι εκκλησίες. Φυσικά όπως και οι κατοικίες, απλές ή αρχοντικά, εμφανίζονται και αυτές δυτικότροπες, όχι μόνο εξωτερικά με ευρωπαϊκά στοιχεία από την Αναγέννηση αλλά και την γοτθική περίοδο, αλλά και στον εσωτερικό διάκοσμο. Αξίζει μία επίσκεψη στους περισσότερους ναούς της πόλης και ιδιαίτερα στο εσωτερικό του Αγίου Σπυρίδωνα (16^ος αιώνας), αλλά και στον Μητροπολιτικό ναό της Υ.Θ. Σπηλαιωτίσσης και Αγίων Βλασίου και Θεοδώρας που η εμφάνιση του σε μεταφέρει αυτόματα στην Ιταλία. Γράφοντας για δυτικότροπα αρχιτεκτονικά στοιχεία, αξιοσημείωτη είναι η θέση του πυργοειδούς καμπαναριού του Αγίου Σπυρίδωνα, το οποίο στέκεται στην ΒΑ γωνία του μνημείου, θέση που σπάνια καταλαμβάνουν τα καμπαναριά στους ορθόδοξους ναούς.

Παλιά πόλη, η τοξοστοιχία στο Liston.

Old city, the arcade of Liston.

Παλιά πόλη, μερική άποψη κτηρίων. Δεξιά διακρίνεται τόξο αντιστήριξης αντικρυστών κτηρίων.

Old city, partial view of buildings. On the right, a retaining arch above the alley is discerned.

Βέβαια δεν είναι το μόνο κτήριο ή η μόνη περιοχή της πόλης, καθώς το ίδιο ακριβώς κάνει και ο Άγιος Ιάκωβος στην πλατεία Θεάτρου, καθολικός ναός άλλωστε, αλλά και η περιοχή ανάμεσα στο Λιστόν και στο παλάτι των Άγγλων αρμοστών όπου η αίσθηση ότι βρίσκεσαι στη Βιέννη πλανάται στον αέρα, για να αναφέρουμε απλώς μερικές περιπτώσεις. Υπερβάλοντας, αν με κάποιο τρόπο οι δρόμοι γέμιζαν νερό, η πόλη θα έμοιαζε με τη Βενετία περισσότερο από ότι η ίδια η Βενετία με τον εαυτό της.

Παλιά πόλη, ενδιαφέροντα κτήρια Ενετοκρατίας επί της οδού Αγίας Σοφίας.

Old city, interesting Venetian buildings on Agia Sofia str.

Παλιά πόλη, "βόλτο" (σκεπαστό πέρασμα) σε κεντρικό σημείο.

Old city, "volto" (covered passage) in  the center of the city.

Από την άλλη αξίζει οπωσδήποτε μία επίσκεψη στο Νέο Φρούριο, το οποίο αρχιτεκτονικά μοιάζει με παλαιότερο από ότι το παλιό. Στο ανώτερο επίπεδο σώζεται ατόφιος ο ιδιαίτερα μεγάλων διαστάσεων κεντρικός πύργος (donjon), σαφώς μεσαιωνικό στοιχείο, που όμοιό του δεν έτυχε να δούμε στην Ευρώπη, χωρίς να ξεχνάμε βέβαια ότι εδώ πρόκειται για αυτοκρατορικό οχυρωματικό έργο. Αφήστε που η θέα προς την πόλη είναι θαυμάσια. Συμβουλή μας, αν έχει ήλιο επισκεφθείτε το όσο γίνεται αργότερα, οι φωτογραφίες της πόλης θα είναι καλύτερες. Προσοχή όμως, κλείνει στις 3:00 μμ. Το Νέο Φρούριο δεν μπορούμε να πούμε ότι κέρδισε τις εντυπώσεις μας. Άλλωστε οι Άγγλοι εξαφάνισαν σχεδόν κάθε τι βενετσιάνικο εκεί εκτός από τις οχυρώσεις.

Νέο Φρούριο, ο ακρόπυργος στο ανώτερο επίπεδο. Πρόκειται για μία εντυπωσιακή κατασκευή με σαφώς μεσαιωνικές καταβολές, παρά το γεγονός ότι το φρούριο ανήκει σε μεταγενέστερη περίοδο όταν η οχυρωματική αρχιτεκτονική είχε αλλάξει προσανατολισμό.

New Fort, the Keep (donjon) on the highest level. This is an impressive construction, probably inspired by the Μiddle Ages, even though the fort belongs to a subsequent period, when the defensive architecture had been changed.

Παλιά πόλη, σύμφωνα με αδιασταύρωτες πηγές οικία των τελών του 15ου αιώνα. Αν ισχύει αυτό τότε πρόκειται για το παλαιότερο σωζόμενο κτήριο της πόλης. Πάντως η διακόσμηση του θυρώματος θα μπορούσε να θεωρηθεί γοτθική.

Old city, according to some resources this house can be dated at the end of the 15th Century. If it is true, this is the oldest surviving residence in the city. However, the stone-relief decoration around the door can be considered as Gothic.

Εκτός πόλης φυσικά η εικόνα αλλάζει. Η ενδοχώρα του νησιού είναι γεμάτη από οικισμούς (94;), οι κάτοικοι των οποίων έμειναν απομονωμένοι για αιώνες. Οι Ενετοί, αν και συστηματοποίησαν την ελαιοπαραγωγή και γενικά την αγροτική παραγωγή για δικό τους φυσικά όφελος, δεν έφτιαξαν ποτέ δρόμους ώστε να κρατούν τους κατοίκους σε μία κατάσταση όχι πολύ μακριά από τη δουλοπαροικία. Η γη ανήκε στους άρχοντες κοσμικούς και θρησκευτικούς. Σε αντίθεση σήμερα το νησί είναι γεμάτο δρόμους.

Παλιά πόλη, αρχοντικό Κομπίτσι (1680). Η στοά έχει δεχθεί επεμβάσεις.

Old city, Cobitsi mansion (1680). More recent interventions can be found on the lower part 

with the covered passage.

Παλιά πόλη, οδός Ευγ. Βουλγάρεως, η Λότζα των ευγενών, κτίσμα της Ενετοκρατίας (1663/91).

Old city, Evgeniou Voulgareos str., Loggia of the nobles, a Venetian building (1663/910).

Παλιά πόλη, οδός Βουθρωτού. Ιδιαίτερα στενό χτίσιμο σε συνεχή μέτωπα για αμυντικούς λόγους. Η διάταξη αυτή ανάγεται στον μεσαίωνα πριν η πόλη αποκτήσει την τελική της μορφή.

Old city, Vouthrotou str. Particularly tight arrangement in inseparable building fronts for defense reasons. This arrangement is dated back in the Middle Ages, before the final form of the city.

Δυστυχώς ελάχιστοι οικισμοί κατάφεραν να κρατήσουν την αρχιτεκτονική τους ταυτότητα. Σε αυτούς δεν περιλαμβάνονται μερικοί πολυδιαφημισμένοι όπως ο Πέλεκας στον οποίο όλα, χωρίς εξαίρεση, τα σπίτια έχουν μετατραπεί σε νεοελληνικές κατοικίες του γνωστού ότι νάναι ρυθμού. Από κοντά οι Αργυράδες στο νότο, όπου μάλιστα υπάρχει και πινακίδα που αναγράφει παραδοσιακός οικισμός. Τουλάχιστον εκεί σε αντίθεση με τον Πέλεκα σώζονται κάποια κτίσματα. Βέβαια, δυστυχώς δεν είναι μόνο τα δύο αυτά χωριά, απλά κάνουμε την τιμή για ξεχωριστή αναφορά καθώς συχνά αναφέρονται με αυτόν τον χαρακτηρισμό.

Υπάρχουν όμως και μέρη όπου σώζονται αρχιτεκτονικά σύνολα από τους περασμένους αιώνες, καθώς μεμονωμένα στοιχεία μπορούν να βρεθούν στους περισσότερους κερκυραϊκούς οικισμούς. Το καλύτερο χωριό που επισκεφθήκαμε ήταν το Γαστούρι, δίπλα στο διάσημο Αχίλλειο. Ένας μεγάλος αριθμός από κατοικίες είναι αποκατεστημένες, αλλά αυτό έχει γίνει με αρκετό σεβασμό στην ιστορία των κτηρίων και στην αρχική μορφή τους. Επίσκεψη επίσης, για να αναφέρουμε μερικά ακόμα χωριά, αξίζει η Άνω Κορακιάνα, το Σκριπερό, οι Καρουσάδες και το Καβαλλούρι, όλα προς το βορά. Μιλώντας για βορά, αν σας βγάλει ο δρόμος, ανεβείτε ως την Παλιά Περίθεια, έναν εγκαταλειμμένο οικισμό, στον οποίο εμείς ανεβήκαμε για αρχιτεκτονικούς λόγους, αλλά όλο το νησί για τις ταβέρνες ανάμεσα στα χαλάσματα. Είναι όπως και να το κάνεις μία νότα διαφορετική. Ακόμα, κοντά στο Γαστούρι βρίσκονται οι Άγιοι Δέκα που επίσης διασώζουν αρκετά στοιχεία της ταυτότητάς τους. Στους οικισμούς της ενδοχώρας μπορεί κανείς να βρει κατοικίες, αρχοντικά και ναούς από διάφορες περιόδους, ακόμα και από τη βενετσιάνικη περίοδο και τον 16^ο αιώνα.

Οι ναοί στην ενδοχώρα είναι επίσης ιδιαίτερα ενδιαφέροντες, φυσικά και εδώ φέροντας πολλά δυτικότροπα στοιχεία, τα οποία είναι απολύτως εμφανή με την πρώτη ματιά.

Mερική άποψη του Παλιού Φρουρίου μέσα από κανονιοθυρίδα της εξωτερικής περιμέτρου. 

Partial view of the Old Fort through a gun-port of the external defensive ring.

Παλιά πόλη, χαρακτηριστικά κερκυραϊκά καντούνια, ιδιαίτερα στενοί δρόμοι, κύριοι εκφραστές του μεσαιωνικού παρελθόντος της πόλης αλλά και της στενότητας χώρου, από την εβραϊκή συνοικία άνωθεν, από το Καμπιέλο κάτωθεν.

Old city, typical very narrow alleys known in Corfu as "cadounia", reminders of the medieval past of the city, and also of the limited space, Jewish neighborhood (above), Campielo (under)

Στην Κέρκυρα όμως ο επισκέπτης θα βρει και παλάτια. Ξεκινάμε από το παλάτι των Άγγλων αρμοστών, γνωστό ως των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της Σπιανάδας, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό σύνολο με το Λιστόν και τα γύρω κτήρια της πόλης. Πρόκειται για την περιοχή που είπαμε ότι μας θυμίζει Βιέννη. Χτίστηκε το 1819 και αναφέρεται ως Γεωργιανού(;) ρυθμού (μεγάλη ιστορία να εξηγηθεί εδώ αυτό, κρατάμε απλώς: αγγλόφωνες χώρες 1714-1830). Πάντως βρίσκεται κοντά στον νεοκλασικισμό πιθανώς και με μία εσάνς από κερκυραϊκή αρχιτεκτονική, αλλά και ευρωπαϊκή Αναγέννηση, τουλάχιστον κατά τη γνώμη μας.

Δεύτερο παλάτι είναι το Μον Ρεπό (Mon Repos γαλλιστί), νότια της πόλης. Πρόκειται για νεοκλασικού ρυθμού κτήριο που χτίστηκε το 1831 από τους Άγγλους και το 1864 παραχωρήθηκε στην ελληνική πρώην βασιλική οικογένεια. Ο περιβάλλον χώρος είναι ουσιαστικά η αρχαιολογική ανασκαφή της Χερσούπολης (αρχαία Κέρκυρα) στην οποία θα συναντήσουμε τον δωρικό ναό της Ήρας, ναό της Αρτέμιδας, υπολείμματα τείχισης και ερείπια της αρχαίας αγοράς και της πόλης.

Τρίτο είναι το διάσημο Αχίλλειο. Ένα ακόμα νεοκλασικού ρυθμού παλάτι στα νότια της πόλης δίπλα στο χωριό Γαστούρι. Χτίστηκε το 1891 από την αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας Ελισάβετ, γνωστότερη ως Σίσσυ. Πριν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αγοράστηκε από τον Κάιζερ της Γερμανίας, Γουλλιέλμο Β΄. Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η τοιχογραφία στο παρεκκλήσι, γνωστή ως η δίκη του Ιησού, αλλά και η οροφογραφία τέσσερις εποχές. Περιττό βέβαια να αναφέρουμε το άγαλμα του Αχιλλέα θνήσκοντα. Αν αποφασίσετε να πλησιάσετε το παλάτι μέσα από το Γαστούρι οπλιστείτε με υπομονή καθώς ο δρόμος είναι πολύ στενός μέσα στο χωριό και μπορεί να μείνετε ένα ωραίο ας πούμε… εικοσάλεπτο ακίνητοι ή να το περάσετε κάνοντας μανούβρες με το αυτοκίνητο ώστε να ξεμπλοκαριστούν τα πούλμαν.

Παλιά πόλη, Καμπιέλο, πλατεία Αγίας Ελένης μία από τις γραφικότερες γωνιές της πόλης.

Old city, Saint Helen square, one of the most picturesque corners of the city.

Παλιά πόλη, βόλτο του Κοκκίνη στο Καμπιέλο. Το όνομα προέρχεται από την ομώνυμη αρχοντική οικογένεια που κατοικούσε στο σημείο αυτό.

Old city, the volto of Cokkines, Campielo. The name comes from the noble family that lived in this site.

Για το Ποντικονήσι δεν θα γράψουμε κάτι, θα το αφήσουμε στη σφαίρα της τουριστικής του μυθολογίας. Περιοχή Κανόνι, νότια του Μον Ρεπό, δηλαδή σχετικά κοντά στην πόλη της Κέρκυρας.

Παραλίες τώρα… ε, κάπου θα έχει κάποια της προκοπής, ολόκληρο μέρος είναι, κάποια θα άφησαν τα τεράστια ξενοδοχεία που να μην την καταλάβουν. Η συμβουλή μας πάντως είναι, μακριά από τη Δασιά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Προτιμήστε την Γλυφάδα στα δυτικά ή τον Άγιο Γεώργιο των Πάγων όταν δεν φυσάει. Η Παλαιοκαστρίτσα είναι μία σταθερή αξία αν καταφέρεις να φθάσεις από τα χιλιάδες αυτοκίνητα και αν βρεις μία ίντσα στην παραλία να σταθείς όρθιος με το ένα πόδι, αλλά τουλάχιστον θα βρεις μία ταβέρνα εκεί που σκάει το κύμα να φας. Γενικά δεν είμαστε οι κατάλληλοι να συστήσουμε παραλίες.

Παλιά πόλη, οι περιβόητες μπουγάδες στο Καμπιέλο απλωμένες ανάμεσα σε αντικρυστά σπίτια.

Old city, the famous Corfu way of laundry, Campielo.

Παλιά πόλη, Καμπιέλο, βόλτο της Κρεμαστής

Old city, Campielo, the volto of Kremasti

Φεύγοντας η αίσθηση που μας άφησε η Κέρκυρα ήταν καλή, αλλά πάντως σίγουρα πρόκειται για ένα περίεργο μέρος, όπως ακούσαμε να λέει συζητώντας και συμφωνώντας μαζί του και ένας φωτογράφος που ζει τα τελευταία χρόνια στο νησί και έδειξε να το αγαπάει. Βεβαίως η παλιά πόλη της Κέρκυρας επισκιάζει τα πάντα, μία κατηγορία μόνη της!

Κωδωνοστάσια από όλο το νησί. Η δυτικές επιδράσεις είναι εμφανείς.

Collection of bell-towers from the whole ilsland. The western influence is obvious.

Ένα πό τα μεγαλύτερα αξιοθέατα του νησιού είναι οι πόρτες και ανάγλυφη διακόσμησή τους. 

Οι εικόνες προέρχονται από όλο το νησί.

One of the biggest attractions on Corfu is the doors and their stone-relief decoration. 

Collection from the whole island.

The island of Corfu is located in the north of the Ionian Sea, west of mainland Greece. Corfu is a really extended island. The real name is Kerkyra. The name Corfu comes from the Greek word koryfi (=summit), because of the two summits in the little peninsula that the early medieval town occupied. Today the site is occupied by the Old Fortress.

Παλιά πόλη, Λιστόν, νυχτερινή άποψη.

Old city, Liston, late evening view.

Παλιά πόλη, οδός Καποδιστρίου, αρχοντικό Γιαλλινά (17ος αιώνας).

Old city, Kapodistriou str., Giallinas mansion (17th Century).

Γαρίτσα, αρχοντικό Φλαγγίνη, αρχές 17ου αιώνα.

Garitsa, Flaggines mansion, start of the 17th Century.

Corfu had the luck the Turkish sieges (1430, 1537, 1571, 1573, 1716) to be failed. So the city of Corfu had the chance to be developed as a common European city. After the first fall of Constantinople by the crusaders of the 4^th Crusade in 1204, the island passed into the hands of the Venetians until 1214. The next period it was annexed to the Byzantine Despotate of Epirus until 1267, and then it was under the rule of Anjou for 120 years. In 1386 it passed again into the hands of the Venetians. They stayed on the island until the fall of their Empire in 1797. Next two years French occupied the place, a very short Russian-Turkish period followed, for the next 7 years Corfu was part of the independent Ionian State, when French came back also for 7 years, and in 1807 the island passed to the English Empire. When George I became King of Greece in 1864, they granted all the Ionian islands, including Corfu, to Greece.

Παλιά πόλη, Ανουντσιάτα, πύργος κωδωνοστασίου του 14ου αιώνα, ότι απόμεινε από την όλη κατασκευή. Ο ναός καταστράφηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά κατεδαφίστηκε χωρίς λόγο, αντί να επισκευαστεί. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικό το σχήμα των επάλξεων (σχήμα χελιδονοουράς) για τη μεσαιωνική Ιταλία που δήλωνε τον διαχωρισμό μεταξύ των παππικών και των αυτοκρατορικών (μεγάλη ιστορία).

Old city, the bell-tower of Annunziata, dated in the 14th Century. The church was destroyed in the last World War. It is worth noticing the swallow-shaped battlements, very typical in medieval Italy.

Παλιά πόλη, ναός Αγίου Σπυρίδωνα (16ος αιώνας), άποψη από το εσωερικό.

Old city, church of Agios Spyridon, internal space.

The ancient city was sited in the today area of Mon Repos palace. The city was destroyed by the Goths around the 6^th Century AD. Then it moved to the today peninsula of the Old Fort. When the place was occupied by the Venetians, the city was already extended outside the walls of the peninsula. This peninsula was converted into an island, as the venetians constructed a moat between the fort and the mainland. The city outside the walls was initially unfortified and organized in different cores. In a next phase, residences were built on the main ways that connected these cores (a procedure known as a borgo) and in the course of the years a single complex-set was created. The city was fortified with strong walls in the 16^th Century. In the meantime the Venetians ordered the demolition of any construction in front of the Old Fort, on the one hand pursuing the perfection of the fort defense system, and on the other hand ensuring building material for the New Fort that they built on the opposite side of the city. Today this empty space is the square of Spianada, one of the most extended squares in Europe. So the city of Corfu was developed between the forts and limited by the walls. It is obviously that the only option it had, was to grow in height. Certainly, even though buildings still survive since the Venetian period, there are many of them from the next periods, especially since the English period. The most strong reminder of the French rule period is Liston, the square with the arcade.

Παλιά πόλη, μητροπολιτικός ναός Υ.Θ. Σπηλαιωτίσσης και Αγίων Βλασίου και Θεοδώρας. Οι δυτικές επιρροές είναι και εδώ εμφανείς.

Old city, the cathedral church. The Italian influence is obvious.

Παλιά πόλη, πλατεία Θεάτρου, καθολικός ναός Αγίου Χριστοφόρου και Ιάκωβου (1588). Η σημερινή εμφάνιση του μνημείου είναι αποτέλεσμα πολλών προσθηκών και επεμβάσεων λόγω ανακαινίσεων αλλά και καταστροφών.

Old city, the Roman Catholic church of San Giacomo (1588). The today form of the monument is the result of additions because of renovations/restorations in the course of the centuries. 

It must be noticed that almost the 70% of the buildings that survive since the period before the start of the 19^th Century have been accepted additions, mainly on their height. The repeated plan of the multi-storey buildings’ façades in the old city of Corfu constitute a single complex-set, and maybe this was the main reason that the place is an UNESCO site. Because of the medieval arrangement of the town-tissue with the extreme narrow alleys, the façades of the buildings on the upper parts are constructed in simple forms, and only on the lower parts important elements of decoration can be found, such as richly decorated entrances, projected voussoirs on the arches of the arcades, and sculpted heads above the key-stone of the arches. The visitor can even find out dates above the doors since the 17^th Century. Because of the long time that Venetians ruled the place, western European architectural elements are common, and the Italian influence is obvious.

Maybe the most typical surviving Venetian construction is the building of loggia (loggia nobili), located on the Theatre square, built in 1663/91. The upper level is a subsequent addition.

Παλιά πόλη, ναός Υ.Θ. Κυράς Φανερωμένης (1689), εξωτερική απόψη και άποψη από το εσωτερικό.

Old city, church of Kyras Faneromenis (1689), external view and view from inside.

If someone likes to visit a more authentic part of the old city, it would be very nice to walk away from the centre and the busy alleys, searching for the neighborhood of Campielo, the oldest part of the medieval city, in the north of the city, as well as the area in the south of the centre. Both areas are more quite without stores and restaurants.

Παλιά πόλη, Σπιανάδα, ναός Παναγίας Μανδρακίνας (πιθανώς 17ος αιώνας)

Old city, Spianada square, church of Virgin Lady Mandrakina (possibly 17th Century)

Παλιά πόλη, Καμπιέλο, πλατεία Κρεμαστής με τον ομώνυμο ναό (πιθανώς πριν τον 16ο αιώνα) και το βενετσιάνικο πηγάδι (1699).

Old city, Campielo, Kremasti square with the church of Virgin Lady Kremasti (maybe before the 16th Century) and the Venetian well (1699).

The churches in the city are also important for the whole complex. Certainly as exactly on the residences, western European elements can be found on them, not only externally but also in the internal decoration. It is worth a visit to the most of the churches in the city of Corfu and especially to the church of Saint Spyridon (16^th Century) and to the Cathedral church of the city. The appearance of the Cathedral church will mentally take you to Italy.

Actually the same happens with the most of the city. The feeling is the same on Theatre square, in front of Saint Jacob a Roman Catholic church, while in the area between Liston and the palace of Saint Michael and George, Vienna is around the corner. It must be noticed that these are just some of the cases that the visitor has this feeling.  

Παλιά πόλη, ναός Αγίων Βασιλείου και Στεφάνου (16ος αιώνας).

Old city, church of Saints Bassileios and Stefanos (16th Century).

On the other hand we highly recommend a visit to the New Fort, which architecturally seems older than the Old Fort. On the highest level a really extended donjon can be found that we never found a similar one in the rest of Europe. Certainly this was an imperial work. The New Fort did not impress us. However the English disappeared almost any Venetian trace, except for the fortifications.

Παλιά πόλη, το παλάτι των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, στη βόρεια πλευρά της Σπιανάδας. Χτίστηκε από τους Άγγλους το 1819 ως κυβερνείο και κατοικία του εκάστοτε Άγγλου αρμοστή.

Old city, the palace of Saint Michael and George, sited on the north side of Spianada square. It was built by the English in 1819 as the seat and the residence of the English governor.

Things are different outside the city. Must be noticed that the island is mountainous and the vegetation is very rich. There is a large number of settlements in the hinterland. The inhabitants of these settlements stayed isolated for centuries, as Venetians never constructed roads on the island, keeping them in a condition very close to the feudal system as the land was owned by the nobles. On the contrary the island today is full of roads, leading everywhere.

Το Αχίλλειον, χτίστηκε από την αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας, Ελισάβετ, 

γνωστότερη ως Σίσσυ, το 1891.

Achilleion palace (palace of Achilles), built by the Empress Elisabeth of Austria, 

also known as Sissi, in 1891.

Αχίλλειον, τοιχογραφία από το παρεκκλήσι και την κόγχη του ιερού, γνωστή ως "η δίκη του Ιησού".

Achilleion, fresco from the chapel, known as "the judge of Jesus".

Αχίλλειον, άποψη του εσωτερικού χώρου.

Achilleion, view from the internal space.

Unfortunately only a few settlements managed to keep their traditional architecture, even though there are places where surviving complex sets can be found. Must be noticed that individual architectural traces can be found in the most of the settlements. The best preserved village that we visited was Gastouri, next to the famous palace of Achilleion. A large number of residences have been renovated or restored following almost faithfully the old forms. Some other well preserved settlements are Ano Korakiana, Skripero, Karousades, and Cavallouri, all of them in the northern part of the island. In the same area Palaia Paritheia is also sited. This is an abandoned village, which we visited searching for architectural traces of the past. Anyone else did it for the taverns under the shadow of the ruins. The decision is yours. One more settlement that preserves element of its original form is Agioi Deka, close to Gastouri. In the settlements of the hinterland someone can find residences, mansions and churches since different periods, even since the Venetian period and the 16^th Century.

The hinterland churches are also interesting, following a western-like architecture, something obvious at the first sight.

Γαστούρι, τυπικό αρχοντικό της κερκυραϊκής ενδοχώρας, ενετικής περιόδου. Το συγκρότημα αποτελείται από κτήρια παραταγμένα σε σειρά ως την πύλη, όπου ένα πυργοειδές κτήριο ή ένας πραγματικός πύργος υψώνεται για την προστασία του αρχοντικού.

Gastouri, typical country mansion since the Venetian period. The complex consisted of buildings in linear arrangement until the gate, where a tower-like building or a real tower is standing.

Γαστούρι, ο οικισμός καταφέρνει και διασώζει πολλά από τα παλιά σπίτια σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση ακόμα και μετά τις αποκαταστάσεις.

Gastouri, the settlements preserves many of the old buildings in authentic condition, even after the renovations.

Γαστούρι, μερική άποψη του οικισμού.

Gastouri, partial view of the settlement.

Γαστούρι, γενική άποψη. Τα έντονα χρώματα των κτηρίων είναι μέρος της κερκυραϊκής παράδοσης.

Gastouri, total view. The bright colors come from the long tradition of the island.

However, something else that it is worth a visit on Corfu are the palaces. The first one can be found on the north side of Spianada square in the old city of Corfu, known as the Saint Michael & George palace, built in 1819 by the English. Occupying this place, it creates a substantial complex-set with Liston (the name of the civil engineer), the arcade on the east side of the old city, built during the second French rule period. This is the site of the old city, which we characterized as a reminder of… Vienna. In our opinion the palace is standing close to neoclassical architecture, with an influence of European Renaissance, and some local architectural elements, even though it is referred as a Georgian style building (English speaking countries, 1714-1830).

The second one is the palace of Mon Repos (in French), south of the city. This is a neoclassical building, built in 1831 also by the English. In 1864 it was granted to the Greek ex-royal family. The surroundings are actually the archaeological site of the ancient city of Corfu, where the Doric style temple of Hera, the temple of Artemis, remains of fortification and ruins of the ancient agora (market) and the city can be found.

The third one is the famous palace of Achilleion, one more neoclassical building, close to Gastouri settlement, off to the south of the city of Corfu. It was built in 1891 by the Empress, Elisabeth of Austria, also known as Sissi. Before the First World War the palace was bought by the Kaiser of Germany, Wilhelm II. The fresco in the chapel, known as the judge of Jesus is considered a master piece, as well as the roof-painting of the four seasons. Certainly, very famous is the statue of Achilles dying.

“I want a palace with pillared colonnades and hanging gardens, protected from prying glances, a palace of Achilles, who despised all mortals and did not fear even the Gods” Elisabeth of Austria.

Σκριπερό, ένας πραγματικά αξιόλογος οικισμός με παλιά αρχοντικά.

Skripero, a real remarkable settlement, where old mansions are still preserved. 

Παραδοσιακή οικία στο Σκριπερό.

Traditional style house in Skripero.

Άνω Κορακιάνα, ο κεντρικός δρόμος.

Ano Korakiana, the main street.

Άνω Κορακιάνα, αρχοντικό πιθανώς ενετικής περιόδου.

Ano Korakiana, this mansion maybe can be dated in the Venetian period.

Καβαλλούρι, το αρχοντικό Γιαλλινά-Χαλκιόπουλου, ενετικής περιόδου. Αποτελεί ένα ακόμα σωζόμενο τυπικό δείγμα των οχυρωμένων με πύργο αρχοντικών της συγκεκριμένης εποχής στην ενδοχώρα. Τα κτήρια του συγκροτήματος παρατάσσονται και εδώ εν σειρά πίσω από τον πύργο. Οι πολεμίστρες του πύργου στρέφονται προς την πύλη.

Cavallouri, Giallinas-Chalkiopoulos mansion, dated in the Venetian period. This is one more surviving typical style mansion in the island hinterland since that period. Also here, the buildings of the complex are standing in linear arrangement behind the tower. The shot-slits of the tower face the gate of the complex.

Καρουσάδες, το αρχοντικό Θεοτόκη (1500) εξοπλισμένο και αυτό με πύργο.

Karousades, Theotokis mansion (1500). The added tower, standing next to the gate, is discerned.

Now… what about beaches? Usually we do not recommend beaches, taverns etc, but if you need our advice, you have to avoid the beach of Dassia in July and August, and try at Glyfada, and at Agios Georgios Pagon (=Saint George of Ice) both on the west side of the island. Palaiokastritsa beach is a constant value, despite the hundreds of cars and people that fill the place every day.

The island of Corfu left us with a good feeling, but definitely it is a little bit strange place, at least for a Greek. Also definitely, the old city is a unique case in Greece, standing on the top of everything on the island. 

Άγιοι Δέκα, ένας σχετικά αξιόλογος οικισμός.

Agioi Deka, a settlement that still preserves some of the old houses in authentic condition.

Άγιοι Δέκα, πυργοειδές αρχοντικό, μορφή η οποία προφανώς χρειάζεται βαθύτερη διερεύνηση. Τουλάχιστον εμείς κατά την επισκεψή μας στο νησί δεν έτυχε να συναντήσουμε κάτι παρόμοιο.

Agioi Deka, tower-like mansion. It seems a unique form as we did not find something similar on the island.

 

Αργυράδες, δυστυχώς ελάχιστες κατοικίες σώζονται σε αυθεντική κατάσταση.

Argyrades, one of the few buildings that are still preserved in authentic condition.

Παλιά Περίθεια, ένας εγκαταλειμμένος οικισμός που προσπαθεί να επανέλθει.

Palia Peritheia, an abandoned settlement, trying for the come back. 

Δανήλια, μοναδική περίπτωση οικισμού που αφού εγκαταλείφθηκε για χρόνια, αποκαταστάθηκε από την οικογένεια Μπούα ώστε να αποτελέσει ένα θεματικό πάρκο για την κερκυραϊκή παράδοση και παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Αργότερα αγοράστηκε από αλυσίδα ξενοδοχείων και σήμερα αυτό το κόσμημα, κλειστό για το κοινό, διατίθεται μόνο για γαμήλιες δεξιώσεις και τηλεοπτικές κινηματογραφικές παραγωγές.

Danilia, a really unique case of a settlement that was abandoned, and later restored by Boua family as a theme park about the island tradition and especially the architecture. After some decades it was sold to a hotel chain and today is closed to the public, granted only for weddings, TV and film productions.

Κασσιόπη, πιθανώς το μοναδικό νησιωτικό λιμανάκι στην Κέρκυρα. Ένα ευχάριστο μέρος που δεν προσβάλλει τον επισκέπτη παρά τον ακραιφνώς τουριστικό του χαρακτήρα και πραγματικά αξίζει μίας επίσκεψης. Στην εικόνα άνωθεν των κτηρίων διακρίνεται φωτισμένο το βυζαντινό κάστρο.

Kassiopi, a beautiful harbor. It is worth a visit, even though it is an extreme touristic place. In the photo, the Byzantine castle is discerned above the buildings.